Onion Architecture, Robert C. Martin’in “Clean Architecture” prensiplerine dayalı olarak geliştirilmiş bir yazılım tasarım desenidir. Temel amacı, bir yazılım uygulamasını katmanlara ayırmak ve her katmanın sorumluluklarını net bir şekilde tanımlamaktır. Bu, uygulamanın genelindeki bağımsızlık ve esnekliği artırır ve bakım maliyetlerini düşürür.
Onion Architecture, genellikle beş ana katmanı içerir:
- Çekirdek Katman (Core Layer): Bu katman, uygulamanın ana mantığını içerir. İş kuralları, veri modelleri ve diğer temel bileşenler burada bulunur. Bu katman, diğer katmanlarla bağlantı kurmaz ve dış dünyadan bağımsızdır.
- Uygulama Servisleri Katmanı (Application Services Layer): Bu katman, kullanıcı arabirimi ve çekirdek katman arasındaki bağlantıyı sağlar. Kullanıcı taleplerini işler, iş kurallarını uygular ve sonuçları çekirdek katmandan alır. Bu katman, uygulamanın işlevselliğini sunar.
- Adaptör Katmanı (Adapters Layer): Bu katman, harici sistemlerle veya kaynaklarla iletişim kurar. Veritabanları, dış servisler, kullanıcı arabirimi gibi bileşenlere erişim sağlar. Adaptörler, bu harici kaynakları çekirdek katman ve uygulama servisleri katmanıyla entegre eder.
- Altyapı Katmanı (Infrastructure Layer): Bu katman, uygulamanın alt yapısını oluşturur. Veritabanı bağlantıları, dosya sistemi erişimi, günlükleme gibi altyapı işlevselliğini sağlar.
- Kullanıcı Arabirimi Katmanı (User Interface Layer): Bu katman, kullanıcıların uygulama ile etkileşimde bulunduğu yerdir. Web arayüzleri, masaüstü uygulamaları veya mobil uygulamalar bu katmanın örnekleridir.
Onion Architecture Nasıl Çalışır?
Onion Architecture, içten dışa doğru bir katman yapısını benimser. Bu, uygulamanın çekirdek mantığının dış dünyadan izole edildiği anlamına gelir. Her katman, içindeki katmanlara bağımlıdır, ancak dış katmanlara bağımlı olmaz. Bu, katmanların değiştirilmesinin ve test edilmesinin daha kolay olmasını sağlar.
Örneğin, bir web uygulaması geliştirirken, kullanıcı arabirimi katmanı, uygulama servisleri katmanına ve çekirdek katmana bağlı olabilir. Ancak çekirdek katman, uygulama servisleri katmanına ve adaptör katmanına bağımlıdır. Adaptör katmanı, alt yapı katmanı ile ilişkilidir.
Bu yapı, her katmanın sorumluluklarını net bir şekilde tanımlamasını sağlar. İş mantığı çekirdek katmanda bulunur ve harici kaynaklara erişim adaptör katmanıyla sınırlıdır. Bu, kodun daha temiz ve bakımının daha kolay olmasını sağlar.
Onion Architecture Nasıl Uygulanır?
Onion Architecture’ü uygulamak için şu adımları takip edebilirsiniz:
- 1. Çekirdek Katmanı Oluşturun: Temel iş mantığınızı ve veri modellerinizi bu katmanda tanımlayın.
- 2. Uygulama Servisleri Katmanını Oluşturun: Kullanıcı taleplerini işleyecek ve çekirdek katmanla iletişim kuracak servisleri bu katmanda oluşturun.
- 3. Adaptör Katmanlarını Oluşturun: Harici kaynaklarla iletişim kuracak adaptörleri oluşturun. Bu katman, veritabanı erişimi, API çağrıları ve diğer harici kaynaklarla ilgilidir.
- 4. Altyapı Katmanını Oluşturun: Temel alt yapı işlevselliğini bu katmanda sağlayın. Veritabanı bağlantıları, günlükleme ve diğer altyapı hizmetleri burada yer alır.
- 5. Kullanıcı Arabirimi Katmanını Oluşturun: Kullanıcıların uygulama ile etkileşimde bulunduğu arayüzleri bu katmanda oluşturun.
Bu adımları takip ederek, Onion Architecture’ü projenize uygulayabilirsiniz. Bu yaklaşım, yazılımınızın daha bakımı kolay, genişletilebilir ve test edilebilir olmasını sağlar.
