.NET Identity, Microsoft tarafından geliştirilen ve .NET uygulamalarında kimlik doğrulama ve yetkilendirme işlemlerini kolaylaştıran bir framework’tür. Bu framework, web uygulamalarında kullanıcıların kimlik doğrulaması ve yetkilendirmesi için gerekli araçları sağlar. Basitçe, bir web sitesine kayıt olma, giriş yapma ve farklı kullanıcı rollerine göre yetkileri yönetme işlemlerini kolaylaştırır.
Neden .NET Identity Kullanmalısınız?
Güvenlik her web uygulamasının temel taşıdır. .NET Identity, güvenli şifre saklama, kullanıcı verilerini koruma ve yetkisiz erişimi engelleme gibi özelliklerle bu güvenliği sağlar. Ayrıca, kullanıcı hesaplarını kolayca yönetmenize ve rol tabanlı erişim kontrolleri uygulamanıza olanak tanır.
.NET Identity’nin Temel Bileşenleri
- UserManager ve RoleManager: Bu sınıflar, kullanıcılar ve roller üzerinde işlemler yapmak için kullanılır. UserManager, kullanıcı oluşturma, silme, doğrulama gibi işlemleri; RoleManager ise rol bazlı yetkilendirme işlemlerini yönetir.
- IdentityUser: Kullanıcıları temsil eder. E-posta, şifre, güvenlik damgası gibi özelliklere sahiptir.
- IdentityRole: Rollerin yönetimini sağlar. Uygulamanızda farklı kullanıcı türleri için roller oluşturabilirsiniz.
- SignInManager: Oturum yönetimi için kullanılır. Oturum açma, çıkış yapma gibi işlemleri kolaylaştırır.
- External Login Providers: Facebook, Google, Twitter gibi harici sağlayıcılar üzerinden kimlik doğrulama desteği sağlar.
Avantajları
- Esneklik ve Genişletilebilirlik: .NET Identity, ihtiyaçlara göre özelleştirilebilir. Kendi kullanıcı sınıflarınızı ve rollerinizi oluşturabilirsiniz.
- Güvenlik: Güçlü şifreleme ve güvenlik politikaları sunar.
- Entegrasyon Kolaylığı: Harici kimlik doğrulama sağlayıcılarıyla kolay entegrasyon sağlar.
- Harici Kimlik Doğrulama Sağlayıcıları: Google, Facebook gibi platformlarla entegrasyon.
Örnek Uygulama Senaryosu
Bir e-ticaret sitesi düşünün. Müşteriler siteye kaydolur, ürünleri görüntüler ve satın alır. Yöneticiler ise ürünleri yönetir ve siparişleri takip eder. Bu senaryoda .NET Identity şu şekilde kullanılabilir.
Kullanıcı Rolleri
- Müşteriler: Ürünleri görüntüleyebilir ve satın alabilir.
- Yöneticiler: Ürün ekleyebilir, düzenleyebilir, siparişleri takip edebilir ve kullanıcıları yönetebilir.
Uygulama Geliştirme Aşamaları
- Kullanıcı Kaydı ve Oturum Açma:
- Müşteriler, temel bilgileri (e-posta, şifre) kullanarak kaydolur. .NET Identity, bu kayıt işlemi için UserManager sınıfını kullanır.
- Kullanıcılar sisteme SignInManager ile giriş yapar. Oturum açma esnasında e-posta ve şifre doğrulanır.
- Rol Yönetimi:
- İki ana rol tanımlanır: Müşteri ve Yönetici.
- RolManager, kullanıcıların rollerini atamak ve yönetmek için kullanılır.
- Yeni kullanıcılar varsayılan olarak ‘Müşteri’ rolüne atanır.
- Ürün Yönetimi ve Sipariş İşlemleri:
- Yöneticiler, UserManager ve RoleManager’ı kullanarak yeni ürün ekleyebilir, mevcut ürünleri düzenleyebilir veya silebilir.
- Müşteriler, ürünleri gözden geçirip sepetlerine ekleyebilir ve satın alma işlemi gerçekleştirebilir.
- Erişim Kontrolü:
- .NET Identity’nin rol bazlı erişim kontrol mekanizmaları, yöneticilere özel işlevleri korur. Örneğin, ürün ekleme veya sipariş detaylarını görüntüleme yetkileri sadece yönetici rolüne sahip kullanıcılara verilir.
- Müşteriler sadece genel kullanıcı işlevlerine (ürün görüntüleme, sepete ekleme) erişebilir.
Güvenlik ve Doğrulama
- Şifre politikaları, güçlü şifre oluşturma gerekliliği sağlar.
- İsteğe bağlı olarak, iki faktörlü kimlik doğrulama eklenebilir.
Bu senaryo, .NET Identity’nin e-ticaret platformlarında nasıl etkili bir şekilde kullanılabileceğini gösterir. Kullanıcılar ve roller arasında net bir ayrım yaparak, hem güvenliği hem de kullanıcı deneyimini optimize eder. Geliştiriciler, bu senaryoyu kendi ihtiyaçlarına göre özelleştirebilir ve genişletebilirler.
